گرگان- هروی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات پنبه کشور گفت: دو رقم جدید پنبه به کشاورزان گلستان و مازندران معرفی شد.

پریسا هروی در گفتگو با خبرگزاری بازار اظهار کرد: به مناسبت روز مزرعه پنبه ۱۰۰ بهره بردار، کشاورز و کارشناس پهنه در ایستگاه تحقیقاتی هاشم آباد گرگان با آخرین یافته های ارقام بذر پنبه آشنا شدند.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات پنبه کشور افزود: حضور بخش تحقیقات در کنار کشاورزان باعث می شود کشاورز با ارقامی که در حال بررسی، آشنا شود و ارقام داخلی که زودرس و پربازده هستند را بشناسد.

هروی گفت: وقتی نتیجه تحقیقات را به پهنه کشاورزی استان منتقل می کنیم و با کشاورزان و کارشناسان ارتباط چهره به چهره می گیریم می توانیم در انتقال این یافته ها کمک کنیم.

وی تصریح کرد: برای کشاورزان توضیحاتی در خصوص اینکه از نظر تغذیه چه نوع کودهایی برای پنبه نیاز است و کشت حفاظت شده پنبه در داخل بقایای کاه و کلش گندم چگونه است داده شد.

هروی با تاکید بر اینکه تحقیقات جدیدی که بر روی پنبه انجام می شود باید به کشاورزان منتقل شود، افزود: انتقال یافته های تحقیقاتی به کشاورزان باعث کاهش هزینه ها و افزایش تولید می شود.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات پنبه کشور ادامه داد: این مزرعه در هاشم آباد گرگان مجموعه ای از ارقام تجاری پنبه ایران در پلات های وسیع است.

گرگان- رئیس اداره پنبه و دانه‌های روغنی جهاد کشاورزی گلستان گفت: امسال ۲۰ هزار و ۹۰۰ هکتار پنبه در گلستان کشت شده و پیش بینی می شود ۴۰ هزار تن محصول از این اراضی برداشت شود.

علی موسی خانی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارکرد: امسال ۲۰ هزار و ۹۰۰ هکتار پنبه در گلستان کشت شده که این رقم در سال قبل ۱۷ هزار و ۸۰۰ هکتار بود و رشد ۱۵ درصدی را نشان می‌دهد.

رئیس اداره پنبه و دانه‌های روغنی جهاد کشاورزی گلستان با بیان اینکه پیش بینی می‌شود که ۴۰ هزار تن پنبه از سطح مزارع گلستان برداشت شود، افزود: در سال قبل ۲۴ هزار تن محصول برداشت شد.

طبق گفته وی ۹ کارخانه پنبه پاکنی در استان داریم که این میزان تولید، ۲۰ درصد ظرفیت آنها است.

موسی خانی با بیان اینکه هم اکنون رتبه دوم تولید پنبه در کشور را داریم، ادامه داد: در الگوی کشت ۴۰ هزار هکتار کشت پنبه در نظر گرفته شده و باید در چشم اندازی دو الی سه ساله به این عدد برسیم.

رئیس اداره پنبه و دانه‌های روغنی جهاد کشاورزی گلستان گفت: پنبه قیمت تضمینی داشته اما با توجه به تقاضای بالا، دو سال است که به صورت توافقی خریداری می‌شود و قیمت آن در بازار بیشتر از قیمت تضمینی است.

وی افزود: سال قبل قیمت پنبه کیلویی ۲۳ هزار تومان بود و امسال چون برداشت عمده آن آغاز نشده، قیمت خرید تضمینی هنوز اعلام نشده است ولی این عدد نسبت به سال قبل افزایشی خواهد بود.

طبق گفته موسی خانی پنج هزار و ۲۲۹ بهره بردار پنبه در گلستان فعالیت دارند.

در واکاوی عملکرد یک ساله دولت سیزدهم در بخش کشاورزی می‌توان به رشد 3 میلیون تنی خرید تضمینی گندم، برنامه خودکفایی شکر و پنبه، افزایش بهره‌وری صنعت دام و طیور، توسعه گلخانه‌ها، کشت فراسرزمینی و افزایش تولید آبزیان، اشاره کرد.

در پایان یک سال فعالیت دولت سیزدهم، بر آن شدیم تا علمکرد دولت را در حوزه‌های مختلف اقتصادی بررسی کنیم در این راستا یکی از این موارد، واکاوی عملکرد یک ساله دولت سیزدهم در بخش کشاورزی است.

تولید قراردادی گندم

‌نوسانات چشمگیر در تولید، بهره‌وری پایین مزارع گندم و اختلاف قابل توجه میزان تولید گندم در مزارع پیشرو ( برداشت 8 تن در هکتار) با سایر مزارع ( 3 تن در هکتار) از مهمترین نتایج مدیریت تولید این محصول در سال‌های گذشته بوده است.

در همین راستا، وزارت جهاد کشاورزی دولت سیزدهم علاوه بر خرید تضمینی گندم، شرکت بازرگانی دولتی ایران را موظف به کشت قراردادی گندم ( تامین بذر، کود، سم، آموزش و خرید تضمینی محصول ) در 250 هزار هکتار از اراضی گندم‌زار کشور کرده است، پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال 1404 کشت قراردادی گندم در بیش از نیمی از گندم زارهای کشور انجام شود.

کشت قراردادی فقط مربوط به گندم نیست بلکه وزارت جهاد کشاورزی طی قرارداد با ستاد اجرای فرمان امام (ره) قرار است 5.2 میلیون هکتار از زمین های کشاورزی را طی پنج سال آینده زیر کشت قراردادی ببرد.

در کشت قراردادی، کشاورز با بخش خصوصی قرارداد می‌بندد که نهاده و نقدینگی مورد نیاز را طی دوران کشت و برداشت تامین کند و در مقابل او هم محصول خودرا به قیمتی که توافق کرده‌اند به وی می‌فروشد. تامین به موقع نهاده و بذر و حمایت های بخش خصوصی باعث افزایش تولید کشاورز می‌شود.

دولت سیزدهم به این روش توانسته است نسبت به سال گذشته 3 میلیون تن خرید تضمینی دولتی گندم را افزایش دهد.

خودکفایی قند و شکر

با اجرای این طرح ضمن خودکفایی در تأمین شکر، در هر هکتار به اندازه 3 برابر شکر علوفه به دست می‌آید که موجب رونق تولید شیر و گوشت کشور خواهد شد.

هدایت کشاورزان جهت عقد قرارداد با کارخانجات قند جهت کشت چغندر در قالب قرارداد و جلوگیری از کشت آزاد آن از جمله اقدامات در این راستاست.

شکر یک محصول اساسی است که سالانه حدود یک میلیون تن از این محصول وارد می‌شد با اجرای این طرح خودکفایی رقم میخورد علاوه بر آن باقیمانده این محصول کمک زیادی به تولید خوراک دام و طیور خواهد کرد که از محصولات ضروری برای تولید محصولات پروتئینی است و 70 درصد هزینه تولید این محصولات وابسته به خوراک است.

خودکفایی پنبه

این طرح 3 ساله با هدف دستیابی به خودکفایی در تولید پنبه (تولید 540 هزار تن وش و پس از تصفیه در کارخانجات پنبه پاک کنی تولید 180 هزار تن پنبه و 270 هزار تن پنبه دانه در سال پایان طرح) با افزایش 100 درصدی بهره‌وری مصرف آب و راه‌اندازی صنایع تبدیلی و جانبی، به‌ویژه صنایع روغن‌کشی، کاهش 525 میلیون دلاری ارز از کشور را به دنبال دارد.

اجرای کشاورزی قراردادی پنبه در سال 1401 برای 14 استان و 38 شهرستان درسطح 28 هزار هکتار در حال اجراست.

افزایش بهره‌وری صنعت دام و طیور

افزایش بهره‌وری صنعت دام و طیور با تاکید بر ارتقاء تولید و افزایش کیفیت خوراک دام، طیور و آبزیان تدوین و در مرحله اجراء است، اعطای اعتبارات سرمایه در گردش، یارانه تسهیلات کم‌بهره و سایر منابع برای بهره‌وری و نوسازی صنعت دام و طیور کشور نیز در دستور کار سند مذکور قرار گرفته است.

سالانه بیش از 2.5 میلیون تن مرغ و بیش از یک میلیون تن تخم مرغ در کشور تولید می‌شود که بخش عمده ای از تامین نیاز پروتئینی توسط این دو محصول است.

توسعه و بازسازی گلخانه‌های کشور

گلخانه‌ها به دلیل اینکه می‌توان محیط را از نظر دما، مصرف نهاده و نیز مواد غذایی کنترل کرد عملکرد بهتری نسبت به فضای باز دارد اما مهمترین میزیت آن امکان تولید در خارج از فصل است مثلا در زمستان می‌توان انواع صیفی‌جات و دیگر میوه‌ها نظیر توت فرنگی را به عمل آورد.

تولید محصولات گلخانه ای در دستور کار دولت قرار گرفته که علاوه بر مزیت‌های فوق مصرف آب کمتری هم دارند که می‌توان محصولات آب بر مانند صیفی‌جات را در گلخانه به عمل آورد و در کشت فضای باز محصولات اساسی را جایگزین کرد.

با همین رویکرد دولت سیزدهم توسعه و احداث بیش از 1387 هکتار انواع گلخانه های تجاری، گلخانه‏‌های کوچک مقیاس و سازه‌‏های فنی و سبک (سایبان) در سطح کشور، اصلاح و بازسازی بیش از 532 هکتار گلخانه‏، اجرای برنامه افزایش خوداتکایی تولید بذور هیبرید گلخانه‏‌ای را انجام داده است.

همچنین برای اینکه این برنامه‌ها به درستی اجرا شود تدوین دستورالعمل‌های فنی و اجرایی از جمله ضوابط فنی ایجاد ابنیه‏ و تاسیسات جانبی گلخانه‏‌ها، پیگیری تخصیص و ابلاغ اعتبارات ریالی جهت تامین تسهیلات بانکی مورد نیاز طرح‌‏های توسعه گلخانه‏‌ها از محل صندوق توسعه ملی و تدوین ۲ پروژه همکاری بین‏‌المللی در زمینه محصولات گلخانه‏‌ای در قالب پروژه‏‌های TCP سازمان فائو و پروژه جایکا کشور ژاپن (در حال پیگیری) را اجرایی کرده و اکنون نیز پیگیر رفع موانع و تسهیل فرآیند صدور پروانه‏ های تاسیس، توسعه و بهره برداری گلخانه‌‏ها است.

تکثیر ماهیان بومی خلیج فارس و دریای عمان (ماهی در قفس)

در دولت سیزدهم تکثیر ماهیان بومی خلیج فارس و دریای عمان (پروش ماهی در قفس) با هدف تولید ۴۷۰ هزار تن ماهی در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت‌

پرورش ماهی در قفس از فن آوری‌های نوینی است که در سال‌های اخیر در کشورهای دیگر اجرا می‌شود و در کشور ما این فنآوری به کار گرفته می‌شود در این روش، با نصب سیستم های محافظ، ماهی‌ها در یک محیط کنترلی به عمل می‌آید تغذیه آنها

توسعه کشت فراسرزمینی

هدف از ترویج نظام بهره برداری مذکور، تولید محصولات کشاورزی آب بر و سایر محصولات وارداتی در کشورهای مستعد موضوع است، آنطور که وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده درحال حاضر چندین تفاهم نامه با بهره‌برداران برای واردات نهاده‌های دامی از طریق کشت فراسرزمینی در مرحله نهایی شدن است.

تامین کامل کود و بذر مورد نیاز

کمبود کود و بذر یارانه‌­ای به عنوان یکی از مهمترین نهاده ­های تولید محصولات زراعی و باغی از جمله دغدغه‌های کشاورزان در سال­‌های گذشته بوده است. با توجه به اهمیت موضوع و همزمانی شروع سال زراعی 1401-1400 با آغاز به کار دولت سیزدهم، وزارت جهاد کشاورزی از همه ظرفیت‌های خود برای تامین کود و بذر یارانه­‌ای مورد نیاز کشاورزان استفاده و در مدت زمان کوتاهی تمام کود مورد نیاز کشاورزان را تامین کرد.

این در حالی است که به دلیل حذف یارانه که در دولت دوازدهم اتفاق افتاد قیمت انواع کودهای شیمیایی بیش از 5 برابر افزایش یافت و مانع بزرگی در برابر تولیدات کشاورزی شده بود، کمبود و گرانی کود شیمیایی دو عاملی بود که تولید را سخت کرده بود.

فارس

عضو هیات مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران گفت: هیچ برنامه‌ای برای حمایت از تولیدکنندگان در داخل وجود ندارد.

به گزارش بازار، مجید افتخاری با اشاره به افزایش قاچاق پوشاک از ترکیه افزود: این در حالی است که هیچ برنامه‌ای برای حمایت از تولیدکنندگان در داخل وجود ندارد. حتی وزارت صمت پوشاک را از اولویت اول در بحث مقابله با قاچاق خارج و به اولویت پنجم منتقل کرده است.

وی گفت: کسی با قاچاقچیان پوشاک کاری ندارد و با قاچاقچیان محرز هم برخورد نمی‌شود.

عضو هیات مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران با بیان اینکه در شرایط فعلی اراده‌ای برای مقابله با قاچاق پوشاک در کشور وجود ندارد، افزود: قاچاق پوشاک در کشور به شرایط قبل از سال ۱۳۹۷ که به طور لجام گسیخته‌ای کالای قاچاق عرضه می‌شد برگشته است.

افتخاری ادامه داد: با توجه به مناسبت‌ها و تعطیلی‌ها در کشور، قاچاقچیان زمان زیادی از سال در حاشیه امن هستند؛ برای نمونه در ماه محرم، شب عید نوروز و اعیاد دیگر با آن‌ها برخورد نمی‌شود.

وی با بیان اینکه با افزایش دستمزد، حامل‌های انرژی و در مقابل ثبات نسبی نرخ ارز، قاچاق سودآور شده، گفت: در سال گذشته شاهد هجمه قاچاق پوشاک از بنگلادش و چین بودیم و حالا هم در حال تبدیل شدن به مستعمره ترکیه در صنعت پوشاک هستیم. روزانه چند ده تن قاچاق پوشاک از طریق رویه مسافری به کشور وارد می‌شود.

وی افزود: شبکه‌های گسترده فروش آنلاین پوشاک ترکیه هم در کشور فعالیت می‌کنند؛ به طوری که ظرف سه روز پوشاک ترک در منزل تحویل داده می‌شود و تمام فعالیت بانکی هم از سیستم مجاز داخل کشور استفاده می‌شود. علاوه بر این‌ها، سهمیه مناطق آزاد و ته لنجی نیز وجود دارد.

پنبه، یکی از آن محصولات کشاورزی است که در سال 1394 طی برنامه‌ای 10 ساله تا افق 1404 برنامه خودکفایی آن تدوین شد، حال طی سالیان اخیر میزان تولید این محصول افزایش یافته و مسئولان وزارت جهاد کشاورزی معتقدند تا دو سال دیگر وابستگی این محصول به واردات به صفر رسیده و کشورمان در تولید پنبه خودکفا خواهد شد.

روزنامه ایران: در حال حاضر پنبه در سطح ۱۸ استان کشت می‌شود، اما کشت عمده این محصول مربوط به استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، گلستان، فارس و اردبیل است ولی در حال حاضر کشت پنبه در مناطق جدیدی از استان‌های ایلام، لرستان، سیستان و بلوچستان و مناطق گرمسیر استان‌ کرمانشاه آغاز شده است.

از طرف دیگر تا سال گذشته 50 درصد پنبه مورد نیاز صنعت نساجی کشور توسط کشاورزان داخلی و 50 درصد آن از طریق واردات تأمین می‌شد این در حالی است که تا سال 1383 ایران در این زمینه خودکفا بود و گاهاً به دیگر کشورها این محصول را صادر می‌کرد. با کاهش خودکفایی، واردات این محصول اساسی از سال 83 شروع شد، به طوری که سال 94 تولید داخل به کمتر از 50 درصد رسید و واردات به‌شدت افزایش یافت که از مهم‌ترین دلایل این امر می‌توان به دلیل تفکر سودآور بودن واردات نسبت به تولید داخل و جایگزین برنج در مزارع کشت پنبه در استان گلستان اشاره کرد، هر چند که نباید از تأثیر خشکسالی در کاهش کشت این محصول غافل شد.

میزان خودکفایی کشور در تولید پنبه تا سال 1399 به 58 درصد رسیده بود ولی با وجود تمایل شدید کشاورزان به تولید پنبه و حمایت‌های صورت گرفته توسط دولت، میزان خودکفایی این محصول به 45 درصد رسید که دلیل اصلی این امر به خشکسالی و کم آبی شدید در مناطق کشت این محصول برمی‌گردد.
میزان پنبه مورد نیاز صنایع نساجی در سال 1399 حدود 120 هزار تن بود ولی با وجود این، این میزان در سال گذشته به 150 هزار تن افزایش یافت به همین دلیل وزارت جهاد کشاورزی قصد دارد تولید پنبه را در سال 1403 به 180 هزار تن برساند.
هر ساله کشت پنبه از اول فروردین تا پایان بهار ادامه دارد و این محصول معمولاً از شهریور ماه تا پایان سال برداشت می‌شود که براساس آمارهای سال‌جاری استان‌های گلستان، خراسان رضوی، فارس و اردبیل بیشترین میزان سطح زیرکشت پنبه را به خود اختصاص داده‌اند.

کاهش شدید تولید و ذخایر پنبه در سراسر جهان
خشکسالی و تغییرات اقلیمی، آفات شدید و وضعیت نامساعد جوی در اصلی‌ترین قطب‌های تولید پنبه دنیا سبب شده که ذخایر این محصول به کمترین میزان خود طی دهه‌های گذشته برسد که همین امر سبب شده قیمت جهانی پنبه افزایش 30 درصدی را در بازارهای جهانی به خود بگیرد. هند به عنوان بزرگترین تولید کننده پنبه به واردات این محصول برای تأمین صنایع نساجی خود روی آورده است، در چین دومین تولیدکننده این محصول نیز نگرانی‌ها درباره کاهش برداشت پنبه به دلیل گرما تشدید شده است. تولید پنبه در امریکا و برزیل در سال‌جاری به ترتیب 27 و 28 درصد کاهش یافته که همین امر عرضه و تقاضای جهانی را تحت تأثیر قرار داده است. از طرف دیگر در ایالات متحده- بزرگ‌ترین صادرکننده این کالا- خشکسالی بیشتر مزارع را ویران کرده و به نظر می‌رسد تولید را به پایین‌ترین سطح در بیش از یک دهه گذشته برسد و برزیل -دومین صادرکننده بزرگ- با گرمای شدید و خشکسالی مقابله می‌کند که در حال حاضر تولید را نزدیک به ۳۰ درصد یا به عبارت دیگر 200 هزار تن کاهش داده است.

حمایت بی‌سابقه دولت از پنبه‌کاران
ابراهیم هزارجریبی، مجری طرح پنبه وزارت جهاد کشاورزی در گفت‌و‌گو با «ایران» با بیان اینکه فصل برداشت پنبه در کشور از شهریور ماه آغاز خواهد شد، گفت: قیمت خرید تضمینی پنبه در سال‌جاری 15 هزار و 300 تومان بود ولی با این حال بیشتر پنبه کشور توسط بخش خصوصی خریداری می‌شود. وی افزود: بزودی نیز قرار است قیمت خرید تضمینی این محصول در شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات کشاورزی برای سال زراعی آینده اعلام شود، این در حالی است که با توجه به اینکه هم اکنون هر کیلو پنبه در بازار به قیمت 23 هزار تومان خرید و فروش می‌شود، پنبه‌کاران انتظار دارند نرخ این محصول بیشتر از این قیمت باشد.

مجری طرح پنبه وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه میزان اراضی پنبه در سال‌جاری 13 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است، اظهار نمود: در سال زراعی جاری 112 هزار و 700 هکتار از اراضی زراعی به زیر کشت پنبه رفت این در حالی است که در سال زراعی گذشته 97 هزار و 500 هکتار از اراضی زراعی به این محصول استراتژیک کشاورزی اختصاص یافته بود. هزار جریبی در بخش دیگری از سخنانش به تسهیلات بی‌سابقه دولت برای خودکفایی و افزایش تولید پنبه در کشور اشاره کرد و یادآور شد: در ابتدای امر طبق مصوب شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات کشاورزی یارانه تسهیلات 90 میلیارد تومانی برای کمباین پنبه اختصاص داده شد. وی افزود: سپس 100 میلیارد تومان تسهیلات برای تجهیز و نوسازی کارخانجات پنبه‌پاک‌کنی و 50 میلیارد تومان برای تجهیز و نوسازی کارخانجات بذر پنبه تخصیص داده شد که همه این تسهیلات به بخش خصوصی و متقاضیان کشت پنبه داده خواهد شد. این مقام مسئول در پایان خاطرنشان کرد: برای تشویق سایر کشاورزان و ورود آنها به تولید و کشت پنبه نیز مصوبه‌ای وجود دارد که به ازای 10 درصد قیمت خرید تضمینی پنبه پاداش نقدی به آنها داده خواهد شد.

دولت سیزدهم کشت پنبه را در برخی استان‌ها احیا کرد
علی ره‌انجام، معاون سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین درباره وضعیت اجرای طرح خودکفایی پنبه در استان قزوین اظهار داشت: با وجود اینکه 20 سال کشت پنبه در استان قزوین تعطیل بوده، اما دوباره در دولت سیزدهم کشت این محصول در استان قزوین احیا شده و سال زراعی جاری نخستین سال کشت این محصول بعد از حدود دو دهه است. وی اضافه کرد: طی سال‌های قبل 8 تا 9 هزار هکتار هم پنبه‌کاری در استان قزوین داشتیم، ولی به دلیل عدم حمایت از کشاورزان، سختی کشت پنبه و عدم وجود ماشین‌آلات برداشت، کشت پنبه در استان قزوین به محاق رفت. در حال حاضر خوشبختانه این مشکلات کمتر شده و ماشین‌آلات و کمباین برداشت وش پنبه داریم. ره‌انجام با بیان اینکه در قالب کشت قراردادی برای استان قزوین 200 هکتار سهمیه کشت پنبه در نظر گرفته شده است، گفت: به همین خاطر قرارداد ما 200 هکتار بسته شده، ولی سطح اجرای کشت پنبه توسط کشاورزان حدود 90 هکتار است. البته در حال حاضر در وضعیت سبز محصول هستیم و تولید نهایی این محصول در اواخر مهرماه آینده اتفاق می‌افتد که برداشت انجام می‌شود.