کاغذ دستمالی از جمله محصولات بهداشتی می باشد که استفاده عمومی دارد از انواع این کاغذها می توان به کاغذ توالت، حوله پاک کردن آرایش، دست پاک کن و … اشاره کرد. تولید هر یک از این محصولات مستلزم رعایت استانداردهایی است. هدف از این استانداردها تعیین ویژگی ها، نمونه برداری، روش های آزمون، بسته بندی و نشانه گذاری محصول باشد.
تیشو عبارت از دستمال کاغذی است که از خمیر الیاف سلولزی به رنگ سفید یا رنگ های دیگر باشد. دستمال کاغذی باید از خمیر الیاف سلولزی به رنگ سفید یا الوان باشد. این محصول باید کرپ شده ( منظور از کرپ، چین خوردگی های سطح کاغذ است که هنگام تولید آن به منظور افزایش سطح تماس و در نتیجه بالا بردن میزان سرعت جذب آب ایجاد می شود، به طوری که هنگام پاک کردن دست خیس بعد از نیم ساعت حالت اولیه خود را به دست آورد و اگر دستمال بلافاصله در تماس با آب خیس پودر شود، حتما مواد شیمیایی زیادی در آن به کار برده شده است)، همچنین فاقد پرز، الیاف کلوخه شده، سوراخ، لکه و سایر اجسام خارجی باشد.
یکی از محصولاتی که طی دهه های اخیر مورد مصرف فراوان خانواده ها قرار گرفته دستمال کاغذی است. دستمال کاغذی به لحاظ یک بار مصرف بودن و در نتیجه رعایت بهداشت و همچنین به دلیل قیمت ارزان، طرفداران زیادی دارد. در این راستا کارخانه های زیادی برای تولید این محصول در سراسر کشور فعالیت دارند. اما برخی خانواده ها بدون اطلاع از ویژگی و کیفیت محصولا ت بهداشتی و دستمال کاغذی اقدام به خرید می کنند. از این رو، دانستن چند مورد از ویژگی های دستمال کاغذی با کیفیت، احتمالا ًدر اقتصاد خانواده شما تأثیری مثبت )هرچند اندک) خواهد داشت.
یکی از مهمترین مواردی که زنان جامعه باید از آن اطلاع لازم داشته باشند استفاده درست از محصولات بهداشتی است که دانستن خصوصیات و ویژگی های اساسی این محصولات مانع بروز عفونت و بیماری می شود واز خطرات و آلودگی های جانبی آن جلوگیری می کند.

ویژگی های دستمال کاغذی

دستمال کاغذی باید از خمیر الیاف سلولزی به رنگ سفید یا الوان باشد. دستمال کاغذی باید کرپ شده (منظور از کرپ، چین خوردگی های سطح کاغذ است که هنگام تولید آن به منظور افزایش سطح تماس و در نتیجه بالا بردن میزان سرعت جذب آب ایجاد می شود، به طوری که هنگام پاک کردن دست خیس بعد از نیم ساعت حالت اولیه خود را به دست آورد و اگر دستمال بلافاصله در تماس با آب خیس پودر شود، حتماً مواد شیمیایی زیادی در آن به کار برده شده است)، همچنین فاقد پرز (الیاف خرد شده)، الیاف کلوخه شده، سوراخ، لکه و سایر اجسام خارجی باشد. زمانی که برگ دستمال کاغذی را در مقابل نور قرار می دهید پراکندگی الیاف به طور یکنواخت دیده می شود. رنگ به کار رفته در ساخت دستمال های کاغذی باید از رنگ های مجاز و ثابت باشد و با رنگ بسته محتوی دستمال کاغذی هم رنگ و متناسب باشد.

دستمال کاغذی باید فاقد لکه و بوی نامطبوع باشد

گاهی دیده می شود در صورت کشیدن یک برگ دستمال کاغذی همه برگ ها بیرون می ریزد خانواده ها باید توجه داشته باشند دستمال کاغذی استاندارد در بسته باید به طور تاخورده به نحوی بسته بندی شود که به راحتی و تک تک بتوان آنها را از بسته خارج نمود.
شرکت سلولز استاندارد ورق ها و نیز بسته های رایج بازار را به شرح ذیل عنوان می کند :
۱- ۲۰ عددی جیبی
۲ – ۱۰۰، ۱۵۰ یا ۲۰۰ برگ دولا یا چندلا در بسته های جعبه ای
۳- باید محتویات داخل جعبه با تعداد و ابعاد ذکر شده روی جعبه مطابقت داشته باشد
۴- بسته باید از استحکام کافی برخوردار باشد و طی مراحل حمل و نقل شکل ظاهری خود را حفظ نماید.
۵- ورق ها باید در یک بسته با ابعاد یکسان بسته بندی شوند، تعداد ورق ها نباید کمتر از تعداد مشخص شده بر روی بسته باشد.

خانواده ها باید در نظر داشته باشند هر چه قدر در مورد محصولا ت بهداشتی هزینه و بودجه ای مناسب را اختصاص دهند به همان نسبت سلامتی و پیشگیری از بیماری را تضمین کرده اند. متأسفانه آمار نشان می دهد بیماری های زنان یکی از شایع ترین بیماری هایی است که جامعه امروز ایران با آن دست به گریبان است. هزینه تقریبی مداوای این گونه بیماری ها را می توان حدود چندین هزار تومان برشمرد. شاید یکی از مهم ترین دلایل شیوع این قبیل بیماری ها کوتاهی رسانه های عمومی در آموزش نکات ویژه بهداشتی زنان باشد، مسئله ای که در اغلب کشورها کاملاً حل شده است. جای بسی تأسف است که زنان ایرانی، بیش از رعایت مسائل بهداشتی، به محصولات آرایشی روی می آورند. یکی از مهمترین مواردی که زنان جامعه باید از آن اطلاع لازم داشته باشند استفاده درست از محصولات بهداشتی (نوار بهداشتی) است که دانستن خصوصیات و ویژگی های اساسی این محصولات مانع بروز عفونت و بیماری می شود واز خطرات و آلودگی های جانبی آن جلوگیری می کند. با آزاد سازی واردات لوازم آرایشی و بهداشتی، انواع و اقسام این محصولات، اعم از مرغوب و نامرغوب به بازارهای کشور راه یافته که اطلاع از کیفیت مطلوب آنها تنها از طریق کنترل وزارت بهداشت و درمان میسر است. بنابراین ضروری است خانم ها چنانچه از کیفیت محصولات خارجی اطمینان نیافته اند، از تولیدات داخلی با نشان استاندارد استفاده کنند. به هر جهت، ذکر ویژگی های نوار بهداشتی مطلوب در این مقوله خالی ازفایده نیست.
۱- وجود هر یک از اجزا تشکیل دهنده (فلاف پالپ، تیشو، نوار نازک پلی اتیلن، نان وون، چسب و نوار سیلیکون)
۲- قدرت و ضریب جذب متناسب با توجه به ابعاد نوار بهداشتی و میزان قید شده روی بسته
۳- عدم وجود جمع شدگی، نایکنواختی، قطع شدگی و بیرون زدگی در سطح لایه نوار
۴- عدم وجود هرگونه آلودگی
۵- استحکام کافی در برابر پارگی و از هم پاشیدگی در عین لطافت، نرمی و عدم حساسیت
۶- چسبندگی کامل خط چسب پشت نوار
با رعایت کامل موازین بهداشتی و بسته بندی صحیح از طرف کارخانه های کشور، و دقت در انتخاب نوع محصول بدون در نظر گرفتن قیمت ، می توان از بیماری های پوستی و تداوم آن جلوگیری کرد .

در حال حاضر واحدهای اصلی فعال تولید کاغذهای بهداشتی عبارتند از :

1.      شرکت نوظهور: ظرفیت اسمی این واحد ۵ هزار تن کاغذ تیشو در سال است. این واحد تولیدی مجهز به سیستم های تبدیل و بسته بندی کاغذ تیشو نیز بوده و محصولاتی از قبیل دستمال کاغذی جعبه ای، حوله کاغذی و پوشک نیز تولید میکند. ماده اصلی این واحد تولیدی عبارت از: پوشال سفید، خمیر کاغذ الیاف بلند وارداتی، خمیر باگاس و مواد شیمیایی است.
2.      حریر خوزستان: ظرفیت اسمی این کارخانه ۱۵ هزار تن کاغذ تیشو در سال است. مواد اولیه مورد نیاز کارخانه خمیر الیاف بلند وارداتی به علاوه درصدی از خمیر الیاف کوتاه وارداتی و خمیر باگاس است. مواد شیمیایی که به صورت عمده در فرآیند تولید تیشو در کارخانه مورد استفاده قرار می‌گیرد عبارت است از: عامل مقاوم کننده کاغذ در حالت مرطوب، مواد شیمیایی جهت تصفیه آب و نوع محصول کارخانه حریر خوزستان کاغذهای گراماژ پایین و کرپ دار است.و
3.   لطیف: ظرفیت اسمی این کارخانه ۱۵ هزار تن کاغذ تیشو در سال است. نوع محصول و وزن پایه کاغذهای قابل تولید توسط شرکت عبارتند از: کاغذ تیشو کرپ دار، کاغذ بسته بندی، کاغذ تیشو و کاغذ نسخه دوم. شرکت لطیف به تولید تیشو کرپ دار با وزن پایه کم اشتغال دارد. مواد اولیه مورد نیاز کاغذ عبارتند از: پوشال، کاغذ باطله اداری،خمیر کاغذ الیاف بلند و مواد شیمیایی. این کارخانه از جمله واحدهایی است که به سیستم جوهرزدایی از نوع شناورسازی جوهر که در محدوده PH قلیایی عمل کرده و جهت تبدیل کاغذ آغشته به جوهر سفید مجهز است.
که تیشوی تولیدی این واحدها جهت تبدیل به دستمال کاغذی، حوله کاغذی، دستمال توالت و دستمال سفره است. ظرفیت این سه واحد ۳۵ هزار تن است.
در کشور سالانه بیش از 67 هزار تن از این کاغذ مصرف میشود که با توجه به ظرفیت حدود 35 هزار تنی واحدهای اصلی تولید آن می‌توان گفت 50 درصد از نیاز توسط واحدهای داخلی قابل تامین است. تولید این کاغذها در کشور نسبت به سایر کاغذها از قبیل کاغذ چاپ، تحریر، روزنامه، مقوا و کاغذهای بسته بندی در حد پایین تر قرار دارد و علت آن را می‌توان کمی مقدار مصرف آنها در سبد مصارف خانوار جست وجو کرد. کاغذ تیشو معمولاً دارای وزن استاندارد ۱۶-۱۴ گرم در مترمربع است.
دستمال کاغذی باید از خمیر الیاف سلولزی به رنگ سفید یا الوان باشد. دستمال کاغذی باید کرپ شده )منظور از کرپ، چین خوردگی های سطح کاغذ است که هنگام تولید آن به منظور افزایش سطح تماس و در نتیجه بالا بردن میزان سرعت جذب آب ایجاد میشود، به طوری که هنگام پاک کردن دست خیس بعد از نیم ساعت حالت اولیه خود را به دست آورد و اگر دستمال بلافاصله در تماس با آب خیس پودر شود، حتماً مواد شیمیایی زیادی در آن به کار برده شده است (، همچنین فاقد پرز )الیاف خرد شده )، الیاف کلوخه شده، سوراخ، لکه و سایر اجسام خارجی باشد. زمانی که برگ دستمال کاغذی در مقابل نور قرار می‌گیرد، پراکندگی الیاف به طور یکنواخت دیده میشود. رنگ به کار رفته در ساخت دستمال های کاغذی باید از رنگ های مجاز و ثابت باشد و با رنگ بسته محتوی دستمال کاغذی هم رنگ و متناسب باشد. همچنین دستمال کاغذی باید فاقد لکه و بوی نامطبوع باشد.
ویژگیهایی از محصول که نسبت به ویژگیهای دیگر بیشتر تحت تأثیرفرآیند‌های تکمیلی قرار می‌گیرند عبارتنداز: جذب آب بالک مقاومت نرمی تعداد لایه و ظاهر مطلوب.این مشخصات در کاغذ تیشو از اهمیت خاصی برخوردارند.
استانداردهای خاص برای انواع کاغذهای بهداشتی عبارتند از :

با توجه به افزایش جمعیت و ارتقای بهداشت جامعه در افق برنامه انتظار می رود سرانه مصرف کاغذهای بهداشتی افزایش یابد که می بایستی در تدوین راهبردها لحاظ شود.

ظرفیت های تولید

واحدهای تولیدی در صنعت کاغذ و محصولات کاغذی سه دسته اند. تولید کنندگان مواد اولیه ( خمیر کاغذ یا خمیر چوب)،( تولیدکنندگان انواع کاغذ ( (چاپ و تحریر، روزنامه، بسته بندی و… ) و تولیدکنندگان کارتن و انواع محصولات کاغذی.
بطور کلی واحدهای اصلی و ظرفیت انواع کاغذ در کشور عبارتند از: کاغذ چاپ و تحریر و روزنامه با ظرفیت اسمی 208 هزار تن در سال توسط شرکتهای کاغذ پارس، چوب و کاغذ مازندران، کاغذ غرب و کاربن لس، کاغذهای صنعتی و بسته بندی با ظرفیت 530 هزار تن در سال توسط کارخانه های چوکا، کهریزک و کاوه، ایران پاپیروس، چوب و کاغذ مازندران، پارت و فارس کاغذ، اشتهارد تهران و مقواسازان متفرقه و کاغذهای بهداشتی با ظرفیت اسمی 35 هزارتن در سال توسط کارخانه های لطیف، حریر خوزستان و نوظهور تولید می گردد.
1.      کارخانه های تولید خمیر کاغذ: خمیر کاغذ بعنوان ماده اولیه اصلی صنعت کاغذ از سه منبع چوبی، غیرچوبی و کاغذ و مقواهای باطله قابل استحصال است. این فرایند بعنوان صنایع بالادستی صنعت کاغذسازی مطرح است. لازم به ذکر است که بخش قابل ملاحظه ای از خمیر مورد نیاز کارخانجات کاغذسازی از خمیرهای حاصل از کاغذهای باطله یا اصطلاحاً آخال تامین میشود که متاسفانه آمار دقیق و مشخصی از وضعیت واحدهای تولیدی، ظرفیت، اشتغال، حجم تولید و شرایط تولید و مواد اولیه و موقعیت تولیدکنندگان آخال در دسترس نیست.
2.      کارخانه های تولید کاغذ: همانگونه که قبلاً اشاره شده تولیدکنندگان کاغذ بر حسب نوع کالای تولیدی متنوع و ظرفیت تولید مختلف دارند. با تغییر ترکیب مواد اولیه و مشخصات فنی دستگاه های کاغذ ساز، توانایی و امکان تولید کاغذهای مختلف وجود دارد که این امر بیشتر در گروه کاغذهای بسته بندی صادق است. توضیحات بیشتر در خصوص تولید کنندگان کاغذ در بخشهای آتی آمده است.
درصنعت تولید کاغذ و محصولات کاغذی 327 واحد ( شاغلان بالای 10 نفر) فعالند که از این تعداد 79 واحد مربوط به (25 درصد) تولید خمیر کاغذ – کاغذ و مقوا هستند. در نمودار زیر سهم هر یک از زیرگروه ها در تعداد کارگاههای این صنعت آورده شده است.

تجارت خارجی کاغذ بهداشتی
در نمودار واردات انواع کاغذ بهداشتی نشان داده شده است.

سر فصل های اصلی تعرفه محصول در جدول زیر آورده شده است.

جدول 2 : تعرفه محصول در جدول

مسایلی نظیر صادرات مواد اولیه صنعت ( آخال و خمیر کاغذ )، عدم کنترل کیفت و تطابق محصولات وارداتی با استانداردها و تعرفه های مربوطه به تعیین تعرفه ها با توجه به میزان تولید، تقاضا و مواد اولیه مورد مصرفی از دیگر مسایل این زنجیره اند که در تدوین راهبرهای صنعت می بایستس مد نظر قرار گیرند.

فرآیندهای تولید

بطور کلی می‌توان فرآیند کاغذسازی را شامل مراحل زیر دانست:
1.      آماده سازی مواد خام
2.      تهیۀخمیر: آنچه نقطه تمایز فرآیندهای مختلف کاغذ سازی بشمار می رود، فرآیند تهیه خمیر می باشد که ممکن است بطور مکانیکی، گرمایی، یا شیمیایی و یا تلفیقی از این روش ها انجام شود.

خمیر مکانیکی
خمیر مکانیکی ـ شیمیایی
خمیر شیمیایی
تولید خمیر با استفاده از کاغذ باطله

به عبارت دیگر تهیه خمیر کاغذ ممکن است از طریق مکانیکی یعنی بدون استفاده از مواد شیمیایی و توسط بخار آب جوش، تحت فشار صورت گیرد که معمولاً برای تهیه کاغذهای ارزان و کاهی، مانند کاغذ روزنامه متداول است. در روش شیمیایی از هیدروکسید سدیم (در روش قلیایی)، سولفیت هیدروژن کلسیم، درمحیط اسیدی (PH=2-3 روش بی سولفیت) و یا سولفیت سدیم (در روش سولفیت) همراه با کمی کربنات سدیم استفاده میشود. در این مرحله، خمیر قهوه ای رنگی حاصل میشود که از آن در تهیه مقوا، کارتن و یا کاغذ های کاهی استفاده میشود.
در فرآیند‌های مکانیکی برای جدا کردن الیاف از یکدیگر از انرژی مکانیکی در حضور آب استفاده میشود ولی در فرآیند‌های شیمیایی برای جدا کردن الیاف از یکدیگر با استفاده از انرژی شیمیایی لیگنین را حل و خارج می‌کنند.
3. رنگبری
خمیر سولفاتی بعد از آماده شدن شدیداً قهوه ای رنگ است. ولیکن خمیر سولفیتی رنگ زرد مایل به خاکستری دارد. دلیل این امر تغییراتی است که مرتبط با لیگنین می باشد. بنابراین برای تولید کاغذ سفید، نیاز است که خمیر رنگ زدائی گردد. دو نوع عملیات اصلی رنگ زدائی وجود دارد: رنگ زدائی با لیگنین و رنگ زدائیب دونلیگنین. فرآیند رنگزدائی بدون لیگنین در واقع ادامه فرآیند حل نمودن لیگنین بعد از عملیات لیگنین زدائی در فرآیند خمیرسازی می باشد ولی با این تفاوت که در حین رنگ زدائی مواد شیمیایی ضعیف تر و درجه حرارت پائین تر است. در این فرآیند لیگنین تبدیل به مادۀ قابل حل و قابل شستشو در می آید.
در فرآیند رنگزدائی بدون حذف لیگنین از موادی استفاده میشود که موجب روشن تر شدن رنگ لیگنین می گردد. این روش بیشتر در تولید خمیر به روش مکانیکی که تمام لیگنین در خمیر باقی می ماند مورد استفاده قرار می‌گیرد. در تولید خمیر به روش های شیمیایی، بیشتر از روش رنگ زدائیب دونلیگنین استفاده میشود. در این مواقع از مواد شیمیایی بعمل می آید که در حین خارج کردن لیگین از خمیر، باعث تغییر رنگ طبیعی سلولوزی که سفید می باشد، نمی گردد.
4. کاغذسازی
کاغذ شامل فیبرهای سلولزی می باشد که در یک شبکه به همدیگر متصل شدهاند تا یک ورقه را شکل دهند. فیبرها در خمیر کاغذ با آب مخلوط شده و برای کاغذ سازی بصورت مناسب آماده می‌شوند. بر روی ماشین کاغذ سازی خمیر حاصله توسط آب سفید بیشتر رقیق شده و بر روی یک تسمه پلاستیکی افشانده میشود، مخلوط الیاف سلولزی و آب در روی سیم به حرکت در می آیند و در حین حرکت آب تا شروع شکل گیری ورق کاغذ تا حدود زیادی از مخلوط گرفته میشود. این قسمت از فرآیند، آبزدائی مخلوط سلولز و آب نامیده میشود. بعد از این تسمه نقاله، ورقه ها روی یکسری غلطک های دوار عبور می‌کنند که در نتیجه آن مقدار آب باقیمانده در مخلوط تا حد امکان تحت فشار از مخلوط گرفته میشود. آب باقیمانده از طریق عبور ورق های تر برروی سیلندرهای بخاردار در اثر حرارت تبخیر شده و کاغذ خشک تولید میشود. فرآیند کاغذ سازی می‌تواند در چهار مرحله، آماده سازی مخلوط الیاف سلولزی و آب، آب زدائی، پرس کردن و خشک کردن خلاصه شود این مراحل با مرحله پنجمی به نام مرحله پایانی کامل می‌شوند که می‌تواند شامل روکش کردن کاغذ، برش کاغذ، ورقه کردن، بسته بندی و غیره شود. با توجه به نوع کاغذ و مواد اولیه فرآیندهای خاصی ممکن است انجام شوند.

مسائل فناوری در این زنجیره که در تدوین راهبردها می بایستی مد نظر قرار گیرند عبارتند از:

1.      فرسودگی ماشین آلات و تجهیزات و عدم جایگزینی، نوسازی و بازسازی ماشین آلات و تجهیزات آنها که نهایتاً افزایش هزینه تولید و کاهش کیفیت محصولات را به دنبال دارد. فناوری قدیمی و مستهلک بودن ماشین آلات در بخش خطوط خمیر و کاغذسازی شرکت های تولید کاغذ کشور (اکثریت)
2.      عدم توجه لازم و جدی توسط متولیان امر در بازسازی و نوسازی و به روز رسانی فناوری تولید کاغذ
3.      عدم توجه لازم و کافی متولیان امر ( بخش دولتی – بخش خصوصی) نسبت به تعیین تکلیف و نحوه راه اندازی طرح های در دست اجرای کاغذ کشور
4.      ضایعات بالا به علت کیفیت پایین مواد اولیه – فناوری قدیمی
5.      کمبود نیروی متخصص یا آموزش دیده و شکاف ارتباط دانش و صنعت
6.       بالانس نبود خطوط تولید
7.      بالا بودن نسبی مصرف انرژی در صنایع کاغذسازی که متاثر از فرسودگی ماشین آلات، چیدمان نامناسب تجهیزات و… است

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از گرگان، ابراهیم هزار جریبی، مجری طرح پنبه وزارت جهاد کشاورزی در کارگاه ساخت و نوسازی جعبه‌های راهنمای استاندارد پنبه کشور گفت: پیش بینی میشود امسال در کشور با رشد ۱۶ درصدی نسبت به سال گذشته، ۱۱۵ هزار هکتار پنبه کشت شود.
او افزود: باتوجه به رشدی که وضعیت پنبه در دو سال اخیر داشته است، نگاه صنایع نساجی به پنبه‌های داخلی است، ما هم بهبود کیفیت پنبه را در دستور کار قرار دادیم تا پنبه‌های با کیفیت بیشتری برای استفاده داخلی و همچنین صادرات تولید کنیم.

هزار جریبی با شاره به اینکه گلستان، با سابقه کشت ۱۵۰ هزار هکتاری پنبه در گذشته به سرزمین طلای سفید مشهور بود گفت: متاسفانه سطح زیرکشت پنبه حتی به زیر ۱۰ هزار هکتار رسیده و گلستان رتبه ۳ کشوری را بدست آورده بود، اما خوشبختانه با رشدی که در حوزه پنبه اتفاق افتاده، پیش بینی میشود امسال حدود ۳۰ درصد از پنبه کشور در حدود ۳۰ هزار هکتار از اراضی گلستان کشت شود.
او در کارگاه ساخت و نوسازی جعبه‌های راهنمای استاندارد پنبه کشور گفت: پیشکسوتان پنبه کشور و گلستان در شهرستان گرگان جمع شدند تا با ساخت جعبه‌های استاندارد و نوع رقم زنی آن‌ها، به افزایش کیفیت و استاندارد سازی پنبه کمک کنند.
او ادامه داد: این کار باعث میشود کارخانه‌های پنبه پاک کنی زمان تصفیه و عدل بندی، رقم و نوع پنبه را مشخص کنند تا بر اساس این شاهد، قیمت گذاری صورت گیرد.
مختار مهاجر، رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان نیز در خصوص کاشت پنبه در استان گفت: با توجه به برنامه توسعه پنبه، بیش از هزار تن بذر تامین شده است.
مهاجر با اشاره به ضرورت اقتصادی کردن کشاورزی گفت: با ارقام جدیدی که موسسه تحقیقات پنبه اصلاح کرده و همچنین ارقام رقیبی که وارد شده، امروزه میتوانیم تناژ ۵ تا ۶ تن در هکتار را بدست آوریم.
او افزود: با قیمت گذاری و سیاست‌های خوبی که دفتر پنبه وزارتی در رابطه با نهاده‌ها و سموم برای حمایت از پنبه اتخاذ کرده، پنبه رقیب بسیار خوبی برای کشت محصولات پرآب بر است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان با توجه به اقتصادی کردن کشاورزی از کشاورزان خواست به جای کشت محصولات پر آب بر مثل برنج و ذرت علوفه‌ای، پنبه بکارند که باعث افزایش کیفیت خاک نیز میشود.

سلولز دارای فرمول عمومی است. سلولز ساختار اولیه دیواره سلولی گیاهان را تشكیل می‌دهد. دستگاه گوارشی انسان قادر به هضم سلولز نیست و آن را بدون تغییر دفع می‌كند اما برخی جانوران مثل نشخواركننده‌ها و موریانه‌ها می‌توانند سلولز را به كمك میكروارگانیسمهایی كه در دستگاه گوارش آنها زندگی می‌كنند، هضم كنند. این میكروارگانیسمها با آزادكردن آنزیمهایی به هضم سلولز كمك می‌كنند.

ساختمان سلولز
ساختمان شیمیایی سلولز
در مولكول سلولز مولكولهای β – گلوكز نسبت به یكدیگر چرخش 180 درجه‌ای دارند. ضمن برقراری اتصال بین دو مولكول β – گلوكز از OH متصل به كربن 4 یك مولكول و OH كربن شماره 1 مولكول بعدی یك مولكول آب جدا می‌شود و پل اكسیژنی برقرار می‌شود. از سوی دیگر در مولكول سلولز امكان برقراری پیوندهای هیدروژنی نیز وجود دارد. پیوستن دو مولكول β – گلوكز موجب تشكیل یك مولكول سلوبیوز می‌شود.

هر 5 مولكول سلوبیوز با آرایش فضایی مكعبی شكل ، بلور سلولز را بوجود می‌آورند و از مجموعه بلورهای سلولز ، رشته ابتدایی یا میسل سلولز تشكیل می‌شود. مجموعه میسلها ، میكروفیبریل سلولزی را بوجود می‌آورند كه قطری حدود 25 نانومتر دارد.از مجموع حدود 20 میكروفیبریل ، ماكروفیبریل سلولزی تشكیل می‌شود.

ابعاد سلولز
سلولز از واحدهای دارای قطر 35 آنگستروم تشكیل شده كه آنها را رشته‌های ابتدایی می‌نامند. این قطر اغلب درست است اما حتمی نیست. مثلا در برخی نمونه‌ها مثل سلولز جلبك والونیا 300 آنگستروم و در تركیبات موسیلاژی برخی میوه‌ها تنها 1 آنگستروم است. به این ترتیب تصور حالت همگن برای رشته‌های ابتدایی سلولز كنار گذاشته شد و اشكال مختلف (استوانه‌ای – منشوری با قاعده مربعی – روبان كم و بیش پهن) منظور گردید.
دو عامل در محدودیت ابعاد این واحدها دخالت دارد: یكی همی سلولزها كه همانند پوششی رشد جانبی رشته‌های سلولزی را محدود می‌كنند و دیگری آرایش یا سازمان یافتگی حاصل از مجموعه سلولز سنتتازی (آنزیم تولید كننده سلولز) غشای سلولی كه رشته‌های اولیه سلولزی را می‌سازد. سلولز در برابر تیمارهای آنزیمی و شیمیایی بسیار مقاوم است.

تولید سلولز
مجموعه پژوهشهایی كه در مورد بیوسنتز سلولز انجام شده است نشان می‌دهد كه پیش ساز سلولز یوریدین دی فسفو گلوكز است كه بوسیله حفره‌های گلژی به مجموعه‌های آنزیمی سلولز سنتتازی موجود در غشای سلولی می‌رسد. با دخالت این مجموعه‌های آنزیمی از پلیمریزاسیون مولكولهای پیش ساز مولكولهای سلولز تشكیل می‌شود. پس از تشكیل مولكولهای سلولز تجمع آنها به صورت بلورهای سلولز و رسیدن به حد میكروفیبرلها و ماكروفیبریلهای سلولزی بر بنای پدیده خود آرایی با برقراری پیوندهای هیدروژنی بین مولكولی است. این تجمع نیاز به آنزیم ندارد.

تجزیه سلولز
تجزیه سلولز بوسیله سلولازها انجام می‌شود. سلولازها را به دو گروه اگزو سلولازها و آندو سلولازها تقسیم بندی می‌كنند. اگزوسلولازها قدرت عمل بیشتری دارند و بر انواع مختلف سلولز چه سلولز بلوری و چه سلولز غیر بلوری كه در نتیجه زخم یا تخریب بخشهای سلولزی بلوری ایجاد می‌شود اثر می‌كنند و در مرحله اول عمل خود موجب گسستن پیوندهای بین مولكولی می‌شوند. آندو سلولازها بر محصول عمل اگزو سلولازها اثر می‌كنند و موجب گسستن پیوندهای درون مولكولی می‌گردند بنابراین سلولازها اشتراك یا تعاون عمل دارند.

فرمهای سلولز و شناسایی آنها
• α – سلولز: این فرم از سلولز در محلول 17.5 درصد از هیدروكسید سدیم در 20 درجه سانتیگراد حل نمی‌شود.
• β – سلولز: β – سلولز در این محلول حل شده اما به محض اسیدی كردن محلول ته‌نشین می‌شود.
• γ – سلولز: در محلول 17.5 درصد هیدروكسیدسدیم حل می‌شود اما با اسیدی شدن محلول ته‌نشین نمی‌شود.

كاربرد سلولز
سلولز ماده تشكیل دهنده دیواره سلولی گیاهان است. این تركیب اولین بار در سال 1838 مورد توجه قرار گرفت. در آن سالها با اعمال تغییراتی در آن مانند نیتروژندار كردن در تولید نیترو سلولز مورد بهره برداری قرار گرفت. سلولز بصورت تقریبا خالص در رشته‌های پنبه وجود دارد. این رشته‌ها در تولید نخ و پارچه بافی و تولید پوشاك اهمیت فراوانی دارند.

همچنین الیاف پنبه استرلیزه شده در پزشكی كاربرد زیادی دارد. سلولز بصورت تركیب با لیگنین (ماده چوب) و سلولز در تمام مواد گیاهی وجود دارد. سلولز در گذشته در ساخت باروت بدون دود مورد استفاده قرار می‌گرفت. امروزه از آن برای تولید نیترو سلولز كه در ساخت مواد منفجره ، پلاستیك‌سازی ، رنگسازی و … كاربرد دارد، استفاده می‌كنند. سلولز همچنین در آزمایشگاه به عنوان جزء عمل كننده فاز جامد در كروماتوگرافی لایه نازك استفاده می‌شود.

مطالعات برای اکتشاف "آب ژرف" در استان سیستان و بلوچستان توسعه می‌یابد
معاونت علمی و فناوری، پروژه مطالعاتی اکتشافی منابع “آب ژرف” در استان سیستان و بلوچستان را توسعه می‌دهد و اجرایی می‌کند.

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ کارگروه تخصصی آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از ایده‌های فناورانه و خلاق منابع آب ژرف در استان سیستان و بلوچستان حمایت می‌کند. طرحی در زمینه توسعه مطالعات اکتشافی منابع طبیعی زیرزمینی که قرار است چالش‌های با اولویت حوزه آب منطقه سیستان را پاسخ دهد.

آبهای ژرف تجدیدپذیر به عنوان یکی از منابع طبیعی زیرزمینی و یک سرمایه استراتژیک در دنیا شناخته می‌شود؛ با توجه به خشکسالیهای اخیر خصوصا در مناطق شرق و جنوب شرقی کشور، شناخت این منابع راهبردی بیس از پیش ضروری است.

مطالعات اکتشافی انجام شده توسط شرکت‌های دانش بنیان در سالهای اخیر در این خصوص موفقیت‌آمیز بوده و با تلاش و همت متخصصان ایرانی دست یابی به این منابع در اعماق زیاد میسر شده است. بر این اساس یکی از برنامه های اولویت دار در اجرای پروژه های مرتبط با شناسایی و اکتشاف آب های ژرفی، شناسایی و رفع چالش‌های مرتبط است.

کارگروه تخصصی آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در نظر دارد از ایده‌های فناورانه و نوآورانه برای حل چالش‌های موجود در مطالعات مرتبط حمایت کند. بر این اساس از تمامی محققان، متخصصان و فناورانه حقیقی دعوت می‌شود ایده ها پیشنهادات و راه حل های فناورانه خود را به آدرس اینترنتی http://ab.isti.ir/  ارسال کنند.

این ایده‌ها می تواند در زمینه «مرروی بر مطالعات تعیین سن آب زیرزمینی در ایران و احصاء کمبودها و تعییت جهت گیری در مطالعات آینده»، «ارزیابی ستون چینه شناسی چاه های ژرفی سیستان و پیوستگی و قرابت آنها»، «ارائه مفهوم تجدیدپذیری منابع آب زیرزمینی در ایران با اندازه گیری سن تعدادی از آبخوان ها در شرق کشور»، «سیال حفاری دوست دار محیط زیست پایه آبی» و «آبخوان های زمین شناسی شرق ایران و موقعیت و هندسه دگرشکلی بلوک هلمند-لوت» باشد.

همچنین موضوعاتی چون «آبخوان های سازندی، ماهیت، تعریف، اتواع، تاریخچه، علم و نقش آنها در گذشته، حال و آینده جهان و ایران»، «حکمرانی بهره برداری پایدار از آب خوان های سازندی»، «تهیه نقشه آب خوان ها پهنه بندی سن و ویژگی های فیزیکوشیمیایی آنها»، «طراحی، ساخت و استانداردسازی تجهیزات سرچاهی مناسب برای چاه های آب ژرف»، «بومی سازی طراحی  و ساخت پمپ های درون چاهی و ابزار برخط مدیریت پمپ در سطح با دبی تولید، درجه حرارت و فشار بالا» و «بایو هیدروژئوشیمی منابع آب ژرف» نیز موضوعات منتخب دیگر در این فراخوان است.

ایده‌های نوآورانه حوزه «بومی سازی و بهینه سازی روش های پالایش آب های نامتعارف با استفاده از انرژی های تجدید پذیر»، «تولید نرم افزارهای بومی برای وارون سازی سه بعدی داده های الکترومغناطیس به ویژه روش های پرکاربرد» و «مقایسه استفاده از آب ژرف با انواع دیگر آب های نامتعارف برای اهداف کشاورزی از دیدگاه اقتصادی و زیست محیطی»، نیز مورد حمایت قرار می گیرد.

از دیگر موضوعات این فراخوان می توان به «تاثیر آبیاری با آب ژرف بر روی رشد و تولید متابولیت های ثانویه گیاهان دارویی منطقه سیستان»، «بررسی و امکان سنجی 10 گونه ماهی زینتی با استفاده از آب ژرف»، «کارآیی آب چاه های ژرف سیستان در روش های کم آبیاری زیرسطحی بر عملکرد گل محمدی»، «جداسازی و شناسایی باکتری های گرما دوست سلولوایتیک و باکتری های نمک دوست تولید کننده آنریم آسپاراژیتاز از آب‌های ژرف سیستان»، «ردیابی مسیر جریان آب های ژرفی در منطقه سیستان» و «امکان سنجی بومی سازی طراحی و ساخت دستگاه MT» اشاره کرد.