محققان ایرانی موفق به طراحی و تولید پارچه‌ای دیرسوزی شدند که مقاومت بالایی در برابر شعله‌های آتش و مواد مذاب دارد.
ایمنی در برابر آتش با محصول ایرانی/ محققان پارچه دیرسوز ساختند
گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، در صنایع ریخته‌گری، ذوب آهن و فولادسازی کار با فلزات مذاب بخش اعظمی از فعالیت اصلی به شمار می‌رود. احتمال ریزش فلزات مذاب در زمان جابه‌جایی پاتیل یا قالب‌ریزی وجود دارد، در صورتی که این قطرات سوزان روی بدن یا لباس صنعت‌گران بریزد منجر به آسیب‌های جدی می‌شود. اگر قطره‌ای از فلزات مذاب روی لباس‌های معمولی بریزد، آن را سوراخ کرده و بدن را می‌سوزاند. بنابراین لباس‌های صنعت‌گرانی که با فلزات مذاب سروکار دارند باید از پارچه دیرسوز تهیه شود تا در حین کار صدمه‌ای به آنها وارد نشود.
این نوع پارچه آتش نمی‌گیرد یا به عبارت دیگر دیرسوز است و از سوی دیگر مقاومت بالایی در برابر مواد مذاب و شعله دارد. پارچه دیرسوز یا مقاوم در برابر شعله آتش و پاشش مواد مذاب از منسوجات صنعتی و تکنیکی است که از آن برای تهیه لباس صنعت‌گرانی استفاده می‌شود که با فلزات مذاب کار می‌کنند. معمولاً برای دوخت لباس‌های صنعت‌گران فعال در حوزه ریخته‌گری، ذوب آهن و فولادسازی از پارچه دیرسوز ساخت آلمان استفاده می‌شود که منبع اصلی تامین این نوع پارچه‌ها به شمار می‌رود. ذوب آهن اصفهان، فولادسازی خوزستان و دیگر صنایع فولادسازی کشور از پارچه دیرسوز آلمانی برای تهیه لباس‌های صنعت‌گران خود استفاده می‌کنند.
هزینه‌های بالای خرید پارچه دیرسوز آلمانی و سیر صعودی ارز باعث می‌شود قیمت تمام‌شده لباس‌های کار صنعت‌گران بسیار بالا باشد. حال محققان گروه مهندسی نساجی جهاد دانشگاهی واحد صنعتی امیرکبیر موفق به تولید و بومی‌سازی البسه دیرسوز شده‌اند. نوع این پارچه دیرسوز و فرایندهای تکمیلی که روی آن اعمال می‌شود باعث شده که محصول ایرانی از نظر کیفی مشابه نمونه آلمانی باشد.
تولید پارچه پنبه‌ای دیرسوز در کشور
به گفته مهدی ورسه‌ای، رئیس جهاد دانشگاهی واحد صنعتی امیرکبیر؛ «تیم تحقیقاتی این واحد فرمولاسیون و تکنیک تولید پارچه‌های دیرسوز یا به عبارت دیگر دانش فنی ساخت را به دست آورده‌اند. این نوع پارچه براساس نوع ساختار بافت و فرایندهای تکمیلی خاصیت دیرسوزی را کسب می‌کنند. نمونه‌هایی از پارچه ساخته، به صنایع ذوبی کشور تحویل داده شده و بازخوردهای خوبی نیز از مشتریان دریافت شده است. تاکنون ۱۰ هزار متر از این پارچه تولید شده و به فروش رفته است. مبنای ساخت پارچه دیرسوز ایران‌ساخت، نمونه آلمانی بود که تیم تحقیقاتی موفق شد محصولی با کیفیت مشابه بسازد.»
پارچه دیرسوزی که محققان ایرانی تولید کرده‌اند صد درصد پنبه‌ای است که شعله‌ور نمی‌شود. طول سوختگی این پارچه پایین است و ضریب اکسیژن محدود آن مانند نمونه‌های آلمانی است. بررسی طول سوختگی و درصد اکسیژن محدود پارچه دیرسوز ایرانی در آزمایشگاه نشان می‌دهد که میزان این دو عامل کلیدی در پارچه دیرسوز ایرانی مشابه نمونه آلمانی و مطابق با استاندارد جهانی است. طول سوخت پارچه پنبه‌ای معمولی نامحدود است بنابراین سریع آتش می‌گیرد و از بین می‌رود اما طول سوختگی در پارچه پنبه‌ای دیرسوز ایرانی یک تا دو سانتی‌متر در ۱۲ ثانیه است.
سرعت سوختگی پارچه دیرسوز ۰.۰۸ تا ۰.۱۶ سانتی‌متر بر ثانیه است در حالی که سرعت سوختگی در پارچه پنبه‌ای معمولی نامحدود است. شاخص درصد اکسیژن محدود در پارچه‌های معمولی بین ۱۹ تا ۲۰ درصد است اما این شاخص در پارچه دیرسوز ایرانی مانند نمونه آلمانی ۳۰ تا ۳۴ درصد است. رایزنی‌هایی با عراق و سوریه برای صادرات این محصول ایرانی انجام شده و در آینده‌ای نزدیک پارچه دیرسوز ایران‌ساخت به کشورهای دیگر نیز صادر می‌شود.
جلوگیری از فرسایش آب و خاک با لحاف بتنی
به گفته ورسه‌ای؛ «یکی دیگر از محصولاتی که محققان جهاد دانشگاه واحد صنعتی امیرکبیر بومی‌سازی کرده‌اند لحاف بتنی است که در دسته ژئوتکستایل‌ها قرار می‌گیرد. ژئوتکستایل منسوجاتی نفوذپذیر هستند که در زمان استفاده همراه با خاک، توانایی جداسازی، فیلتر کرد، تقویت، حفاظت یا تخلیه را دارند. این نوع منسوجات در مهندسی راه، آب و عمران به کار می‌رود و درواقع بستر و محیطی ایزوله برای بتن‌ریزی است. از این بستر برای جلوگیری از آب شستگی پایه پل‌ها، سطوح شیب‌دار، رودخانه‌ها و محل‌هایی که فرسایش آب و خاک وجود دارد، استفاده می‌شود.»
معمولاً برای جلوگیری از آب‌شستگی سواحل، فرسایش خاک و استحکام پل‌هایی که در مسیر رودخانه قرار دارند قالب‌های بزرگ بتنی تولید می‌شود یا بتن پیش‌ساخته استفاده می‌شود. بتن تازه تزریق‌شده در مناطق شیب‌دار حرکت می‌کند و تزریق بتن در محیط‌های آبی نیز مشکل است، برای حل این مشکل پارچه‌ای خاص طراحی و تولید شد که فضای ایمن برای تزریق بتن ایجاد می‌کند. لحاف بتنی براساس استانداردهای سدسازی ساخته شده، به راحتی در محل استقرار پر می‌شود و در جای خود قرار می‌گیرد. بدین‌ترتیب بتن‌ریزی در محیط‌های شیب‌دار آسان‌تر انجام می‌شود.
با استفاده از این محصول نیازی به تغییر مسیر آب در رودخانه‌ها در حین بتن‌ریزی نیست چراکه پارچه مانع از بیرون ریختن بتن می‌شود. از این محصول می‌توان برای جلوگیری از حرکت شن‌ها در کنار جاده‌های بیابانی نیز استفاده کرد. لحاف بتنی بستری منسجم و قالبی برای بتن فراهم می‌کند و نیاز به قالب‌های فلزی را از بین می‌برد. علاوه‌بر این از این محصول می‌توان برای جلوگیری از ورود سیلاب به مناطق مسکونی نیز استفاده کرد.
