بیرجند- خراسان‌جنوبی یکی از قطب‌های تولید پوشاک با پارچه‌های تولید شده از الیاف طبیعی چون برک و مله بوده است که رونق و احیاء مجدد آن می‌تواند موجب ایجاد کسب و کارهای جدید و جذب گردشگر شود.
بازار؛ گروه استان ها: برای قدیمی‌ترهای خراسان‌جنوبی و به ویژه روستائیان عزیز استان نام‌هایی چون برک، توبافی، پارچه مله و … بسیار آشنا است و بسیاری موی سپیدان خراسان‌جنوبی روزهای جوانی خود را پای دستگاه های توبافی گذرانده‌اند.
امروزه شاید جوانترها کمتر با دستگاه توبافی و پارچه‌هایی چون برک و مله و …آشنایی داشته باشند ولی با احیاء دوباره این هنرها امید می‌رود که بتوانیم با همین پارچه‌های تولید شده از الیاف طبیعی هم کسب و کار و اشتغال آفرینی صورت گیرد و هم به واسطه جذابیت منحصر به فرد آن جذب گردشگر برای بازدید از این جاذبه فرهنگی داشته باشیم و از این زاویه نیز اقتصاد استان رونق گیرد.
عزاله دلیری، مدیر موزه لباس و منسوجات طبیعی خراسان جنوبی و از فعالان حوزه گردشگری در گفت و گو با خبرنگار بازار اظهارکرد: ما در خراسان‌جنوبی منسوجات و پارچه‌های منحصر به فردی داریم که یک نمونه آن از پنبه خاص و ویژه مله تولید می‌شود.
احیاء مجدد پنیه منحصر به فرد مله
وی با اشاره به اینکه پارچه برک نیز مخصوص خراسان جنوبی است که از کرک بز تولید می‌شود، بیان‌کرد: پنبه مله خود رنگ و قهوه‌ای رنگ است که حدود ۴۰ سال کشت نمی شد و الان مجدد احیاء شده است و برای گردشگران نیز بسیار جالب و جذاب است.
مدیر موزه لباس و منسوجات طبیعی خراسان‌جنوبی ادامه‌داد: تمام مراحل تولید پارچه از پنبه مله باید با دست انجام شود و به واسطه کوتاه بودن طول الیاف آن نمی‌تواند در کارخانه تبدیل به نخ شود و از این جهت سختی کار فراوانی دارد.
دلیری با تأکید بر اینکه خوشبختانه پنبه مله در حال حاضر شناخته شده است و به همین دلیل بازار فروش خود را نیز پیدا کرده است، بیان‌کرد: البته باید به این نکته اشاره کنم که پارچه تولید شده از پنبه مله به نسبت گران است و شاید خیلی از افراد توان تهیه آن را نداشته باشند.
حتی گرانی نیز مانع خرید پارچه‌های مله توسط گردشگران نمی شود
وی گفت: ولی با این وجود گردشگرانی که از موزه لباس و منسوجات طبیعی خراسان جنوبی بازدید می‌کنند حتما یک دستمال، حوله و یا سجاده مله تهیه می‌کنند چرا که خود رنگ بودن، نداشتن آلودگی محیط زیستی به واسطه عدم نیاز به رنگ ریزی و…افراد را جلب خود می‌کند.
این فعال حوزه گردشگری خراسان‌جنوبی افزود: بر اساس تجربه شخصی می‌گویم که ما از همین منسوجات و پارچه های سنتی و طبیعی تولید شده در خراسان جنوبی می‌توانیم جذب گردشگر نیز داشته و از طرف دیگر اشتغال زایی و درآمد زایی نیز داشته باشیم.
دلیری اظهارکرد: ما خیلی سعی می‌کنیم که جوانان را به این سمت بیاوریم و خوشبختانه برخی در حوزه تولید پارچه‌های محلی و سنتی معروف روستای خراشاد و یا همان توبافی فعال هستند و می‌گویند در یک روز می‌توانیم چندین متر پارچه ببافیم ولی در مورد پارچه ملی به واسطه ظرافت آن حوصله بیشتری می‌خواهد.
وی بیان کرد: در خراسان‌جنوبی ابریشم بافی و تولید کرباس را نیز داریم که البته این پارچه ها در برخی دیگر از نقاط خراسان‌جنوبی نیز تولید می‌شود.
اشاره به لباس چهل تَرک بیرجندی
مدیر موزه لباس و منسوجات طبیعی خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه لباس های سنتی نیز در شهرهای مختلف خراسان جنوبی متفاوت بوده است، گفت: به عنوان مثال به لباس بیرجندی لباس چهل تَرک می‌گفتند چرا که در دامن آن چهل ملثی یا ترک داشته است.
دلیری ادامه داد: در یک سالی که من موزه را داشته ام گردشگرانی از شهرهای مختلف و حتی کشورهای متعدد داشته ایم که بیش از همه این لباس ها و الیاف ها و … پنبه مله برای آن جالب بوده است چون در دیگر نقاط نمی توان چنین چیزی پیدا کرد.
در یک سالی که من موزه را داشته ام گردشگرانی از شهرهای مختلف و حتی کشورهای متعدد داشته ایم که بیش از همه این لباس ها و الیاف ها و … پنبه مله برای آن جالب بوده است چون در دیگر نقاط نمی توان چنین چیزی پیدا کرد
وی گفت: متأسفانه خراسان جنوبی از نظر پوشش ملی ناشناخته است و حتی برخی فکر می کنند لباس محلی ما شبیه لباس هموطنان سیستان و بلوچستان است در حالی که منطقه ما نیز لباس مخصوص به خود را در اشکال مختلف دارد.
مدیر موزه لباس و منسوجات طبیعی خراسان‌جنوبی اظهارکرد: در زمانی پوشش‌ها از الیاف طبیعی بوده و بعد از آن پارچه‌های وارداتی که از پلاستیک تولید می شده‌اند مورد استقبال قرار گرفت ولی الان دوباره به سمت استفاده از الیاف طبیعی رفته‌اند که ما در خراسان‌جنوبی به واسطه تولیدات خوبی که از الیاف طبیعی داریم باید این فرصت را قدر بدانیم.
گرایش به سمت استفاده از پوشاک تولید شده از الیاف طبیعی
دلیری بیان کرد: اگر کسی به سمت تولید پوشاک از الیاف طبیعی برود به واسطه رویکردی که امروزه به وجود آمده بی شک برای او درآمد زایی نیز خواهد داشت چرا که خیلی از افراد به واسطه مسائل محیط زیستی، جلوگیری از تعرق و گرما زدگی به استفاده از این نوع از لباس‌ها علاقه نشان می‌دهند که بسیار با ارزش است.
وی یادآور شد: در سال جاری در هفته میراث فرهنگی یکی از کارگاه‌هایی مورد استقبال قرار گرفت و افتتاح شد کارگاه تولید پوشاک از الیاف طبیعی بود.
این فعال حوزه گردشگری گفت: اگر بسیاری از جوانان ما بشنوند که برخی از لباس های سنتی خراسان جنوبی ثبت ملی شده است شاید برایشان جالب توجه باشد.
ثبت ملی چهار لباس عروس سنتی خراسان جنوبی
دلیری گفت: در حال حاضر چهار لباس عروس سنتی که در موزه لباس و منسوجات طبیعی خراسان جنوبی نگهداری می شود، ثبت ملی شده است که این لباس عروس شامل پیراهن، شلیطه(دامن کوتاه و گشاده و پرچین که در قدیم زنان روی شلوار می پوشیدند) و شلوار بوده است.
وی افزود: در هر حال امیدواریم از فرصت به دست آمده نهایت استفاده صورت گیرد و در عرصه تولید پوشاک از الیاف طبیعی تولید شده در خراسان جنوبی هم کسب و کار ایجاد شود و هم با جذب گردشگر درآمد زایی نیز داشته باشیم.
