ایسنا/خراسان شمالی «پنبه» یکی از مهم‌ترین محصولات زراعی است که گذشته از استفاده آن در صنعت نساجی و پوشاک، در تولید روغن و کنجاله نیز می‌تواند نقش مؤثری ایفا کند با این حال در کشور ما آن‌چنان که باید به آن توجه نشده است.
از سال‌های دور «پنبه» یکی از مهم‌ترین محصولات زراعی منطقه خراسان شمالی بود که به دلیل بازار خوب فروش و اشتغال مناسب، همواره مورد توجه کشاورزان قرار داشت؛ اما به‌تدریج به دنبال اتخاذ سیاست‌های نادرست، دیگر رغبتی به کاشت این محصول برای کشاورز وجود نداشت و به این ترتیب در دو دهه اخیر برداشت پنبه به پایین‌ترین حد ممکن رسید.
هرچند دولت برای بازگشت سطح زیر کشت تلاش‌هایی مانند افزایش سطح زیر کشت آن را در دستور کار خود قرار داد اما به باور کارشناسان، هزینه بالای دستمزد، دشواری در برداشت این محصول به دلیل عدم توسعه مکانیزاسیون و قیمت پایین خرید، کمتر کشاورزی راضی به کشت این محصول استراتژیک می شد.
اما قیمت بالای خرید پنبه از کشاورزان در سال گذشته دوباره جرقه ای را در کشاورزان ایجاد کرد تا کشتزارهای خود را به کشت طلای سفید اختصاص دهد و کشاورزان راغب به کشت به این محصول شدند اما خوشحالی آن ها در سال گذشته دیری نپایید و کاهش قیمت این محصول در سال جاری آن ها را حتی بی انگیزه در برداشت کرده است.
گام رو به عقب پنبه کاری در کشت زارهای طلای سفید
علی عفت پناهی یکی از پنبه کاران خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینکه طی سال جاری در ۳۵ هکتار از زمین های کشاورزی خود اقدام به کشت پنبه کرده بود، گفت: قیمت خوب پنبه در سال گذشته سبب شد تا امسال مساحت زیادی از زمین های کشاورزی خود را به کشت پنبه اختصاص دهم اما ای کاش این کار را انجام نمی دادم و محصولی همچون گندم و جو کشت کرده بودم.
وی افزود: امسال قیمت خرید پنبه حتی از سال گذشته هم کمتر شد و با این قیمت حتی هزینه های تولید نیز به دست نمی آید.
وی با اشاره به اینکه هر کیلوگرم پنبه را با قیمت ۳۰ هزار تومان به فروش رسانده ام، ادامه داد: اما فقط هزینه کارگری برای برداشت این محصول در مزارع کیلویی ۵ هزار تومان است، حال قیمت سم، کود، بذر و … نیز بماند.
عفت پناهی تاکید کرد: امسال قیمت سم های بی کیفیت که هیچ تاثیری در از بین بردن آفات نداشته اند، بذر و حتی اختصاص آب نیز بالا رفت اما قیمت خرید پنبه کاهش یافت.
وی با تصریح بر اینکه پنبه کار امسال هیچ سودی از تولید محصول خود نداشته است، بیان کرد: با این وضعیت در سال زراعی جاری تصمیم گرفتیم تا در بیشتر مزارع خود گندم بکاریم و کشت پنبه را به حداقل رسانده ایم.
رشته پنبه کاران خراسان شمالی، پنبه شد
نعمت الله خیر یکی دیگر از پنبه کاران خراسان شمالی در ادامه در گفت و گو با ایسنا تصریح کرد: ۱۰ هکتار از زمین های کشاورزی خود را به کشت پنبه امسال اختصاص دادم که برداشت حدود ۴ هکتار از پنبه ها باقی مانده است.
وی گفت: از آنجاییکه در بیشتر مزارع برداشت پنبه انجام می شود در منطقه با کمبود کارگر مواجه هستیم.
وی با ابراز گلایه از قیمت خیلی پایین پنبه طی امسال افزود: سال گذشته هر کیلوگرم پنبه را با قیمت ۳۸ هزار تومان به فروش رسانیدیم این در حالی است که قیمت فروش محصول پنبه در این مزرعه به ۲۸ هزار تومان رسید.
وی تصریح کرد: در سال گذشته درآمد حاصل از کشت پنبه من در یک هکتار ۱۹۰ میلیون تومان بود اما این رقم امسال در یک هکتار به ۱۴۰ میلیون تومان رسیده است.
پنبه کاران سردرگم برای انتخاب کشت محصول در سال زراعی جاری
خیر با اشاره به اینکه پنبه کاران گیج شده اند و نمی دانند با این اوضاع خشکسالی و کمبود آب چه محصولی را برای سال زراعی جاری بکارند و همه سر در گم هستند، گفت: قیمت نهاده های کشاورزی روز به روز افزایش می یابد به عنوان مثال شنیده شده قیمت هر کیسه کود سیاه به ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان رسیده که در حال حاضر در بازار نیز یافت نمی شود و قیمت هر کیسه کود سفید نیز به ۱۵۰ هزار تومان رسیده است.
افزایش سطح زیر کشت از یک سو و وادارات پنبه به داخل از سوی دیگر
محمد وحیدی نماینده مردم بجنورد، راز و جرگلان، گرمه و جاجرم و مانه و سملقان در مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به اینکه در حال حاضر هزینه های تولید، یک محصول کشاورز را اذیت می کند، گفت: دولت باید قیمت خرید تضمینی را نسبت به افزایش قیمت ها بالا ببرد.
وی با بیان اینکه در این استان در حوزه زراعت طی سال زراعی گذشته استقبال خوبی انجام شد، افزود: اما قیمت خریدهای صورت گرفته از کشاورزان به آن ها آسیب وارد کرده است.
وی ادامه داد: قیمت خرید پنبه طی امسال نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد کاهش یافت این در حالی است که همین محصول از سایر کشورها به داخل وارد شده و می شود.
۶۰ درصد از محصول برداشت نشد
وحیدی تصریح کرد: کاهش قیمت پنبه طی امسال سبب شد تا بیش از ۶۰ درصد از محصول استان تاکنون جمع آوری نشود.
وی تاکید کرد: سطح زیر کشت پنبه امسال در خراسان شمالی ۳۵ درصد افزایش داشته اما از کشاورزانی که در جهت کمک به خودکفایی این محصول گام برداشتند، حمایت نشد.
فعالیت واحدهای پنبه پاک کنی با ۵۰ درصد ظرفیت
آقامیری رئیس اداره صنایع سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز در ادامه در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: ۷ واحد پنبه پاک کنی در این استان وجود دارد که همه این واحدها با ظرفیت ۵۰ درصد فعالیت می کنند.
وی افزود: در واقع نبود پنبه به اندازه ظرفیت این واحدهای تولیدی سبب شده تا آن ها با ۵۰ درصد ظرفیت کار کنند و از سوی دیگر فعالیت آن ها نسبت به یکدیگر به شکل رقابتی است.
افزایش ۳۰ درصدی سطح زیر کشت پنبه در خراسان شمالی
وحید صباغ مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا بیان کرد: کشاورزان این استان تمایل زیادی به تحویل پنبه های تولیدی خود به کارخانجات پنبه ندارند.
وی اظهارکرد: عدم تغییر قیمت پنبه طی امسال نسبت به سال گذشته سبب شده تا کشاورزان ترجیح دهند پنبه های برداشت شده را فعلا در انبارها، انبار کنند. قیمت هر کیلوگرم وش پنبه طی امسال ۳۰ هزار تومان بوده که این رقم در سال گذشته نیز همان عدد بوده است.
صباغ با اشاره به اینکه قیمت پنبه در سال ۱۳۹۹، ۱۵ هزار تومان و در سال قبل تر از آن ۷ هزار تومان بوده است، ادامه داد: افزایش دو برابری قیمت در سال های گذشته سبب می شد تا کشاورزان هنگام برداشت محصول تولیدی خود را تحویل کارخانه های پنبه پاک کنی دهند که امسال این افزایش قیمت صورت نگرفت.
وی با بیان اینکه برداشت پنبه از بیش از ۵۰ درصد مزارع انجام شده است، تصریح کرد: پیش بینی می شود طی امسال حدود ۳۷ هزار و ۳۳۰ تن وش پنبه برداشت شود که تاکنون از میزان وش پنبه برداشت شده ۴ هزار و ۱۶۹ تن تحویل کارخانجات شده و دو هزار و ۱۴۳ تن پنبه نیز تصفیه شده است.
صباغ در ادامه قیمت هر کیلوگرم پنبه تصفیه شده در بازار را ۸۰ هزار تومان اعلام کرد.
مدیر امور زارعت سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی با اشاره به اینکه خراسان شمالی استان چهارم و یا پنجم تولید پنبه در کشور است، از افزایش ۳۰ درصدی سطح زیر کشت پنبه در این استان خبر داد.
وی اظهار کرد: مساحت کشتزارهای پنبه در این استان به ۱۳ هزار و ۳۵۰ هکتار رسیده است. کشت قراردادی پنبه یکی از عواملی بوده که سبب شده سطح کشتزارهای پنبه در این استان افزایش یابد.
واردات پنبه عامل کاهش قیمت این محصول طی امسال
علیرضا مهاجر معاون امور زراعت وزیر جهاد کشاورزی نیز در گفت و گو با ایسنا، از انجام تلاش ها برای احیاء سازمان پنبه و دانه های روغنی خبر داد.
وی بیان کرد: عده ای با رویکرد آسیب به صنعت نساجی داخل کشور دست به انحلال سازمان پنبه و دانه های روغنی زدند و صنعت نساجی با مشکل اساسی روبه رو شد ولی زمان احیای این سازمان فرا رسیده است.
وی اظهار کرد: یکی از محصولاتی که می توانیم در کشور به خودکفایی برسیم، محصول پنبه است اما متاسفانه امسال با واردات مقدار قابل توجهی از این محصول مواجه بوده ایم.
وی گفت: در گذشته، پنبه یکی از محصولاتی بوده که بعد از نفت بیشترین صادرات را داشته است اما هم اکنون تبدیل به یک کشور وارد کننده در این محصول شده ایم.
مهاجر با اشاره به اینکه در صنعت نساجی کشور ۵ حلقه وجود دارد، افزود: دو حلقه کشاورزان و کارخانجات پنبه پاک کنی در کنترل وزارت جهاد کشاورزی است اما حلقه های نخ ریسی، پارچه بافی و صنعت پوشاک در کنترل این وزارتخانه نیستند.
وی با بیان اینکه عواملی همچون دستیابی به پنبه ارزان تر توسط کارخانه های پارچه بافی موجب شد تا واردات پنبه انجام شود، ادامه داد: اگر نتوانیم بین ۵ حلقه مذکور تعادل ایجاد کنیم، این مشکل حل نمی شود.
وی تاکید کرد: واردات پنبه سبب شد تا امسال قیمت پنبه به شدت کاهش یابد.
معاون امور زراعت وزیر جهاد کشاورزی گفت: سطح زیر کشت پنبه طی سال جاری ۱۷ درصد و میزان تولید این محصول تا ۲۵ درصد افزایش یافته است. تاکنون ۸۰ درصد از پنبه های کشت شده کشور در مزارع نیز برداشت شده است.
